“Ja natuurlijk mag je mij interviewen, het klinkt allemaal leuk en maakt me nieuwsgierig wat je wil doen” zei Dani toen ik hem “onverwachts” tegenkwam na een lezing op FISM Europe in Saint Vincent- Italië. We keken naar een geschikt moment in zijn volle agenda. Een lecture, een close- up show, een workshop en verschillende Zoom sessies met goochelaars uit heel de wereld. Voor mij is het FISM ontspanning maar voor Dani “gewoon” werk realiseer ik mij. Hij is schrijver van veel boeken (o.a. Freedom of Expression, FIVE) maar ook heel veel DVD’s en tegenwoordig downloads worden wereldwijd van hem verkocht. Dani is één van de headliners op het komende Dutch Championship of Magic en inspirator voor heel veel (kaart) goochelaars dus met dit interview een mooie gelegenheid om meer over zijn achtergrond en visie te horen. Zoals altijd heeft ook dit interview weer een creatieve insteek.

Een Bicycle jumbo deck maar dan anders

Ik overhandig Dani een Bicycle jumbo deck maar met ansichtkaarten van afbeeldingen en quotes. Dat verrast hem. Ik leg uit dat op de achterkant de vragen staan. Ik schud de kaarten op tafel maar Dani corrigeert mij. Op zijn bekende manier “roffelt” hij op de tafel met zijn handen en doe ik met hem mee. “Dat geeft extra energie” vult hij aan. Dani begint er erg om te lachen en pakt een stapel kaarten. “I shuffle, I shuffle, I shuffle” zingt hij. “Het ziet eruit als de Lennart Green shuffle” voegt hij toe. Dani pakt de eerste ansichtkaart.

Deze lijkt op een spiegel met de tekst: ‘You achieved the MR PERFECT award’. De vraag: Practicing in front of a mirror is a waste of time?     

“De spiegel is je vriend en kun je zien als toeschouwer, maar de spiegel is niet goed voor magie omdat je de spiegel kunt zien als point of view voor de goochelaar. Als ik een top-change wil doen dan moet ik daar het goede moment voor afwachten, dat goed timen. Of als ik je een vraag stel zodat ik de tijd heb iets te doen wat ik wil dat je niet ziet wat heb ik dan aan een spiegel bij het oefenen? Een spiegel praat niet, kent geen emotie. De spiegel kan je ‘vertellen’ of een top-change goed is uitgevoerd maar niet of dat op het juiste moment is. De spiegel is slechts de referentie van één toeschouwer. Eén toeschouwer die voor je staat of zit en die je ‘onder jouw controle hebt’. Maar als je gaat optreden dan heb je te maken met een of meerdere échte toeschouwers en gaat het om timing, je reactie. Als je een goochelaar ziet die de kaarten dicht bij hem neerlegt, dan doet hij dat heel bewust omdat hij alles onder controle wil hebben. Dat kan  komen omdat hij oefent met een spiegel. Maar als je een goochelaar ziet met een open houding, vragen stelt, de interactie opzoekt misschien om bepaalde moves te doen, dan lukt dat omdat hij oefent met echte toeschouwers. Als ik zeg dat je moet oefenen met echt toeschouwers is dat misschien gek, maar ik doe niet anders. Op een andere manier is voor niet mogelijk omdat mijn magie samen met toeschouwers ontstaat, niet in mijn handen. Dus het is niet mogelijk om vanuit de spiegel te oefenen.

“Een spiegel laat geen emotie zien”

Jij en andere toeschouwers zijn mijn spiegel, …. De spiegel antwoord me nooit en zegt niet of je pinky-break goed is. Bij je optreden is een goede pinky-break van ondergeschikt belang het belangrijkste is dat je het juiste moment weet.

“Maar helpt de spiegel je dan niet om aan je techniek te werken?” vraag ik door. Dani knikt instemmend. “Ja, de spiegel is erg goed maar het is een referentie voor de toeschouwer dus om daar nu acht uur voor te gaan oefenen. De toeschouwer ziet ‘what you put in his mind’. Het gaat om ‘de film’ die hij/zij afdraait door je verhaal en dat zie je door zijn emoties en voel je ook. Net als de toeschouwer. Magic is feeling. Maar een spiegel heeft geen hersenen, geen hart. Een spiegel is goed, net als video, maar lang niet voor alles en altijd. Ik ben nu 44 jaar en heb nog nooit voor een spiegel geoefend. Ik weet eigenlijk ook niet of ik wel of niet aantrekkelijk ben omdat ik geen spiegel in mijn huis heb” lacht Dani hardop. Wijs geef ik daar geen antwoord op omdat we nog maar aan het begin van het interview zijn… “Dat geldt ook voor video, ook prima voor anderen misschien. Maar voor mij niet zinvol gezien mijn stijl.Zo zie ik het.”

“Lennart Green was vroeger mijn tweede vader in magie”

Dani pakt een volgende kleurrijke kaart met de tekst ‘Let new adventures begin’. De vraag: El Manuscrito, DSchool, lectures, workshops, Masterclasses at Villacap. A documentary about the influence of Spanish magicians on magic is that the next big thing?

“Voor mij zijn Spaanse goochelaars echt ongelooflijk. Het is mijn familie en ik had veel geluk toen ik jong was. Mijn grote voorbeeld op dat moment was Juan Tamariz, een soort van vader in magie. Ik ontmoette Juan voor het eerst toen ik 10 jaar oud was. En vanaf dat moment bijna elke week. Ik had dus heel veel geluk maar toen wist ik dat nog niet. Later keek ik over de Spaanse grens en ontdekte Lennart Green uit Zweden. Ik werd gelijk groot fan van hem en beschouwde hem als mijn tweede vader van de magie. Mijn magie komt uit Spanje, maar het is geen Spaanse stijl waarin je de invloed van Arturo de Ascanio of later van Gabi Pareras of Juan Tamariz kunt zien. Ik heb natuurlijk veel van Arturo geleerd en meegenomen in mijn concepten, trucs etc. Maar mijn grootste invloed komt uit Spanje door Tamariz en later van Green uit Zweden.

Als je het aan ‘mijn broer’ David Williamson vraagt dan zegt hij Dani DaOrtiz is Lennart Green die Juan Tamariz eet. Ik ben daar heel blij mee, want ik heb heel goed gekeken naar Lennart. En wat je nu ziet is mijn studie van 20 jaar van twee totaal verschillende stijlen, Juan en Lennart. En het resultaat daarvan ben ik”.

Een antwoord heb ik nog niet echt maar stel een andere vraag waar ik heen wil door een kaart open te klappen waar een kinderwagen uit te voorschijn komt. “Ja, ja. Ik ben met een nieuw groot project bezig over al mijn werk. Twee goede vrienden van mij Cristobal Dila uit Colombia en Giancarlo Scalia uit Italië maken een index van al mijn werk. Op een platform publiceer ik zo’n 1.000 trucs. Bij elke truc praat ik o.a. over de theorie, over de techniek en wat daarbij komt kijken. Het is eigenlijk niet mogelijk om al mijn werk te bestuderen en al mijn trucs/downloads te kopen. Het bijzondere is dat het zoeksysteem gebruik maakt van artificial intelligence. Zo geef je o.a. je niveau aan, wat voor soort show het is die je wilt geven, hoeveel publiek er komt of je optreden staand of zittend is en dan komt er een soort van playlist uit. Ik ben daar vijf jaar geleden mee begonnen, maar ik zeg het nu omdat dit in september wordt gelanceerd. Het platform heet ‘My World’ en daar kun je een abonnement opnemen”.

Presentatie Dani van ‘My World’

“Mijn moeder steunde mij in alles”

Ik pak een kaart waarop staat: ‘I love mama'(love in de vorm van een rood hartje). De vraag: No mama like yours, no magic? “Ja, dit is waar. Ik kom uit een artiestenfamilie. Mijn moeder en zus waren zangeres en danseres, mijn vader en broer speelde gitaar. Mijn hele familie komt uit het Zuiden van Spanje waar het altijd feest is en de flamenco is ontstaan. Mijn moeder begreep dus heel goed dat ik bijv. geen architect wilde worden maar stimuleerde juist te doen wat ik graag wilde. Dus toen ik met goochelen begon en dat erg leuk vond zocht ze naar een club. En die was in Sevilla, zo’n 200 kilometer van Estepona waar ik woon. Ik was 9 jaar en mijn moeder bracht mij met de auto of we namen de bus. Toen ik een jaar of 16 was vertelde ik haar dat ik niet meer naar school wilde of studeren aan de universiteit. Ik wilde leren op straat en zij sprak de. legendarische woorden: als je gaat studeren dan vermoord ik je, omdat ik weet wat je wilt. Het is aardig dat ouders dat zeggen. Vaak willen ze dat je een opleiding volgt omdat ze dat zelf ook gedaan hebben”.


Samen met zijn grote vriend en leermeester Juan Tamariz (foto Facebook DaniDaOrtiz)

“Het is goed om je mijn familie en mijn achtergrond te laten begrijpen. In mijn huis heb ik soms mensen die ik niet ken, allemaal goochelaars. Je mag iedereen meenemen die je wilt. Het leven gaat om vriendschap, het delen van de magie en niet om geld. Welk niveau je hebt maakt mij niet uit. We zijn allemaal hetzelfde, we spreken dezelfde taal. Mijn vader stierf toen ik 8 jaar was en mijn moeder vertelde me dat mijn vader precies hetzelfde was als ik nu ben. Met Kerstmis stond de deur altijd voor iedereen open”.

Alles voor de magie.

Dani’s antwoord was een mooi bruggetje naar een door mijzelf ontworpen ansichtkaart waarop een beeldje met de gelijkenis van Dani staat met een ‘Dick Koornwinder car’ onder zijn arm en de tekst; Greetings from Estepona. Dani verklaart de Koornwinder auto omdat Tamariz hier mee heeft gewerkt maar ook omdat hij zelf als klein kind met de Sinclair Spectrum computerspelletjes ontwierp en de auto dan de hoekige vormen in het computerspel had en het beeldje een beetje lijkt op het karakter van de speler toen. Mijn vraag op de kaart: Stel  dat de burgemeester hem benoemd als ereburger van Estepona en een standbeeld plaats. Wat komt er dan op de plaquette te staan. Dani antwoord na enig nadenken: “Vivío de y para la magia” oftewel hij leefde van en voor de magie.


Dani met Award ontvangen op FISM WK Quebec 2023 voor Theorie en Filosofie (foto Facebook pagina Dani DaOrtiz)

Dan worden we onderbroken door iemand van de FISM organisatie. We mogen nog 5 minuten doorgaan, de zaal moet dicht. Maar als Dani hoort dat Walter Roffo (organisator Masters of Magic/FISM dat heeft bepaald dan zegt hij op een sympathieke manier “dan gaan we nog 10 minuten door” (het worden er uiteindelijk ruim 25).

“Mijn stijl lijkt op improviseren”

Op de volgende kaart staat: ‘It’s your life and you can do what you want’. De quote refereert aan Dani’s teksten tijdens zijn shows en lectures ‘It’s your life, It doesn’t matter me, You say it, not me…’  De vraag: It all seems improvisation, how do you study on ‘outs’? “Het is geen improviseren wat ik doe” zegt Dani gedecideerd. Misschien de eerste minuten om mijn publiek te leren kennen of degene die ik aan tafel uitnodig maar verder is niets geïmproviseerd. Want wat ik doe heb ik bij wijze van spreken al 100 keer eerder gedaan. Alleen mijn stijl is spontaan en dan lijkt het improvisatie. Improvisatie is het als ik iets heel nieuws doe of eigenlijk maak. Dat is bij een nieuw effect of techniek bijvoorbeeld. Dan weet ik soms niet waar het eindigt en heb ik daar geen controle over. Mensen denken om twee redenen dat ik improviseer: omdat ik het zeg en ‘part of the show is’ en omdat mijn stijl zo lijkt. Hoe ik praat, beweeg, de interactie op zoek. Het lijkt improvisatie maar is het niet, alles heb ik onder controle, alles”.

Dani vraagt of ik nu een keuze wil maken voor een kaart en pak er een waarop staat: ‘More fiësta, less siësta’. De vraag: What does your workingday look like? “Dat is lastig aan te geven. In juli, augustus en december werk ik niet zo veel en wil dan graag thuis zijn bij mijn twee dochters en familie. Ik ben veel buiten Spanje naar evenementen en congressen. Als het ver weg is, bijvoorbeeld Amerika, dan is dat maximaal drie keer per jaar. Maar als ik in Spanje ben dan zijn er vaak goochelaars in mijn huis. Daarnaast geeft ik veel masterclasses in Villakaps. Een dag- en werkritme heb ik dus niet echt”.


Beeldjes in Villakaps van Lennart Green Juan Tamariz en Rene Lavand (foto Facebook Dani DaOrtiz)


Horen, zien en zwijgen…? (foto Facebook Dani DaOrtiz)

“René Lavand was een grote inspiratiebron”

De volgende kaart pak ik snel want de tijd tikt door: ‘Today You Inspired me’ staat er in verschillende kunstige typografieën op gedrukt. How are you inspired? “Dat is een beetje lastig omdat ik mijn eigen stijl heb. Uit de literatuur haal ik veel van Hofzinser en Robert Houdin en later Dai Vernon natuurlijk. Maar ik heb gelukkig ook mensen ontmoet die heel belangrijk voor mij zijn en hebben me gebracht waar ik nu sta. Dat zijn Lennart Green, Juan Tamariz, David Williamson en de helaas overleden René Lavand uit Argentinië. Echte inspiratiebronnen. Van René heb ik veel geleerd over toneel, camera, communicatie, drama, structuur, mensen.
Dus ik heb veel geluk omdat ik alle meesters ken. Tamariz is al best oud maar nog steeds slim en bij de tijd dus ik kan de telefoon pakken en hem bellen. Dat is toch ongelofelijk!”

Ta ta ta ta ta ta ta ta ta…Dani begint spontaan te ‘zingen’ dus ik pak de kaart waar dat ook op staat met de vraag: Ta ta…! is part of your brand and language. How important is this approach for your magic? “Echte magie is emotie, mijn emotie en als ik dat ta ta, ta ta roep dan is dat omdat ik blij ben. Het geeft mij energie en ook mijn publiek of iemand die naast me zit. Het geeft ook een hele andere wat ongedwongen sfeer en daar hou ik van.  Volgens mij komt het oorspronkelijk van Lennart. Maar ik doe het op mijn manier met mijn eigen stijl dat maakt het wel onderscheidend en herkenbaar”.

“Ik bepaal de voorwaarden bij een tv opname”

From practice and step by step to confidence. That’s how you fooled Penn and Teller? “Voor mij is dat foolen heel gemakkelijk omdat ik dat altijd bij goochelaars doe, dat is mijn werk. Ik weet hoe magicians denken dus daar hou ik rekening mee. Bij Penn & Teller vertelde ik Michael Close, de producer, wat ik zou doen maar echt volgen deed hij mij niet. In de show zie je routines die ik al lange tijd doe en eerder gepubliceerd heb. Ze probeerde mij al 10 jaar lang uit te nodigen voor de show maar ik heb het altijd afgehouden. Dat is 14 uur reizen, dagen in de studio voor 4 minuten tv. Ik hou ook niet zo van tv-optredens. Veel wordt eruit gesneden dus wat blijft over van je act? Je hebt er ook geen regie op. Ik ben naar Amerika gegaan voor Michael Close omdat het misschien zijn laatste jaar is bij Penn & Teller en er mee stopt.


Dani DaOrtiz bij Fool Us, act ook als download te koop (foto Facebook pagina Dani DaOrtiz)

Om mijn eigen stijl goed voor het voetlicht te krijgen eis ik bij tv opnames dat ze mijn hele act opnemen ook als er maar 3 – 4 minuten zendtijd is en in het draaiboek staat. Juist die eerste minuten zijn nodig om tempo te maken, emotie te voelen, show te maken wat zich zal uitbetalen in een betere act. Want na die 4 minuten doe ik pas ‘any card at any number. Als ze dan alsnog gaan snijden dan zal het resultaat altijd mijn stijl blijven. En zo niet, ik doe het voor mijzelf. Ik bepaal de condities en voorwaarden.

“Ik heb niks met veel volgers”

“Het gevolg van je optreden was heel veel likes en reacties op je YouTube kanaal. Dat is toch geweldig” zeg ik iets enthousiast. “Nee hoor, daar word ik niet zo blij van. De meesten zijn geen goochelaar en dat is mijn familie en zijn mijn vrienden. Ik heb een aantal vrienden, grote You Tubers met veel volgers maar die vraag ik niets over mij te zeggen. Ik heb liever alleen goochelaars op mijn kanaal anders lees ik berichtjes van je doet het zo of zo. Dat is niet mijn familie”.

Nog twee vragen hoor ik achter in de zaal. Nog twee, ja. Ik doe de ‘Dani shuffle’ en roep daarbij Ta ta, ta, ta, ta…. waarbij Dani met een glimlach opmerkt dat ik snel leer. Op de kaart staat een villa met daarboven ‘dreamhouse’. De vraag:


Eigen studio in VillaCaps, inspirerende werkomgeving voor o.a. workshops (foto Facebook pagina Dani DaOrtiz)

VillaKaps is fully booked again. Which non-magic books do you read and prefer your students.

“Ik lees niet graag. Bijna elk boek dat ik lees gaat over magie. In mijn bibliotheek staan ​​meer dan 3.000 boeken. En als ik bezig ben met een nieuwe routine dan pak ik die boeken erbij of koop ze. Een goed vriend van mij, ‘mijn broer’, William Kalush uit New York weet me altijd precies te vertellen welke referenties horen bij een bepaald effect of methode. En dat ga ik dan verder lezen.

De autobiografie van Steve Jobs is een goede referentie voor mijn magie. Ik volgde hem al ver voor de introductie van de I-phone. Ik weet wat de geschiedenis is van Apple, de Macintosh. Steve Jobs stond voor communicatie van een persoon naar zijn toeschouwers, zijn klanten. Het ging niet om technologie bij de Macintosh maar dat iedereen artiest kon zijn, creatief, zijn passie kon volgen. Apple maakt goede computers en dat weet iedereen maar de vraag aan de designers was laat deze er bijzonder uitzien. Oftewel het gaat niet om de binnenkant met al zijn technologie maar om de buitenkant. Het boek zou je moeten lezen met de bril op van een magician. Dat geeft inspiratie.

De persconferentie van Steve Jobs van de i-Phone is ongelooflijk als hij zegt: vandaag introduceer ik drie dingen. Ik introduceer een telefoon, ik introduceer een communicatiesysteem en ik introduceer een iPod.

Drie dingen, maar het maar één ding, de I-Phone. Het gaat om verwachtingen, gebracht op een emotionele manier, net als in de magie”.

Helden dragen geen cape

Op een andere kaart staan een aantal illustraties van poppetjes met een masker en cape op. ‘Real heroes don’t wear capes they teach’. De vraag is wie Dani’s helden zijn, maar daar hebben we het eerder al over gehad. Voor mij is een ding duidelijk; Dani DaOrtiz is voor mij een held. Een warme persoonlijkheid die leeft van en voor de magie en een verbinder wil zijn voor de nieuwe generatie om de goochelkunst door te geven en nog mooier en magischer te maken.


Lecture in Korea juni 2024 (foto Facebook pagina Dani DaOrtiz)

Ik gebruik het moment ook gelijk om een promo met Dani op te nemen voor het komende NK. Hij zal optreden in de close-up show en een lezing verzorgen. Ik geef hem een stuk of 12 kaarten waarvan een aantal blanco en een aantal voorzien van het NK-beeldmerk. Ik vraag René Laurant, President van de Nederlandse Magische Unie en “de grote motor” achter het event mijn plaats in te nemen. Dani denkt even, herschikt wat kaarten en we nemen de promo op.

In één keer goed! Un – be – lie- va- ble zou Dani gezegd hebben. En ongelofelijk dat is het. Wat een held!

Door: Marcel Verbakel

 

De weg naar het podium met… is een serie interviews met goochelaars die op weg zijn naar de top, daar staan of stonden. In de reeks zijn eerder gepubliceerd interviews met Laurent Piron, Lance Burton, Léa Kyle, Hans Klok, Mortenn Christiansen, Ger Copper, Alfredo Lorenzo Beautour, David Huizinga, Hans Kazàn, Christian Farla, Wayne Dobson. Scott & Muriel en Ted Winkel

Foto’s: Karin Claessen, Masters of Magic, Facebook pagina Dani DaOrtiz. video René Laurant