Een domme fout

In 2009 speelde ik mijn eerste theatershow, Het Vijfde Element, als opener van het International Magic Festival van Ron MacMillan in Londen. Hoewel de voorstelling al in première was gegaan in Las Vegas tijdens de Magic & Meaning Conference in 2006 en ik hem met succes speelde voor lekenpubliek, kreeg ik in Londen een onverwachte mix van reacties: naast enthousiaste ook lauwe en zelfs cynische.

Al snel besefte ik mijn fout. Ik had onderschat dat goochelaars – en ook een deel van mezelf – vaak op zoek zijn naar nieuwe trucs, onbekende methodes en bijzonder materiaal. Dat is geen tekortkoming, het is een passie. Maar mijn voorstelling werkte anders: de magie ondersteunde het theatrale verhaal, in plaats van andersom. Voor lekenpubliek werkt dat uitstekend, maar goochelaars zoeken vaak naar de dopamine-kick van het nieuwe. Ik had ze moeten voorbereiden, zodat ze met een ander perspectief naar de show keken.

Van truc naar verhaal

Hoe bouw je een theatraal verhaal? Die vraag fascineert me al sinds de lagere school. Ik verslond boeken, keek films en speelde toneel en improvisatietheater, niet alleen voor mijn plezier, maar ook om te doorgronden wat een verhaal boeiend maakt.

Wanneer ik naar een film kijk, zit er altijd een scriptschrijver en een regisseur in mijn achterhoofd mee te kijken. Hoe wordt het acteerwerk ingezet (bij ons: presentatie)? Hoe zijn de scènes opgebouwd (de trucs)? Hoe draagt de structuur bij aan het vertellen van het verhaal? Hetzelfde geldt voor een magische act. Wat maakt een truc meer dan een losse demonstratie?

De 36 dramatische situaties

 Elke goocheltruc vertelt al een verhaal. Een kaart verdwijnt en verschijnt weer: er is een begin, midden en einde. Maar hoe geef je zo’n truc extra lading?

Carlo Gozzi (1720-1806) stelde dat er slechts 36 dramatische situaties bestaan. Georges Polti werkte deze uit in 1895, en in ‘De 36 dramatische situaties’ beschrijft Jan Veldman ze uitgebreid. Denk aan klassieke thema’s als verlossing, wraak, jaloezie of hereniging. Deze zijn niet alleen de basis van theater en film, maar kunnen ook goochelacts verrijken. Net zoals Dariel Fitzkee en Sam Sharpe magische effecten categoriseerden (productie, verdwijning, transformatie, etc.), kun je goocheltrucs indelen in dramatische situaties.

Voorbeeld: een ambitious card met diepgang

Neem een ambitious card routine: een kaart met een handtekening belandt steeds boven op de stapel. Dat is al een verhaal op zich, en het thema ‘ambitie’ uit de lijst van 36 past er perfect bij. Maar stel dat je het plot aanpast naar ‘verlossing’?

Ineens krijgt de kaart karakter: hij lijdt aan claustrofobie en móét uit het spel ontsnappen. Je zou zelfs de handtekening kunnen vervangen door een vraag: “Wat benauwt jou?” De toeschouwer schrijft bijvoorbeeld “mensenmassa’s” op de kaart. De truc blijft hetzelfde, maar krijgt een diepere laag.

Andere magische plots

 Het mooie is: bijna elke truc kan een verhaal dragen.

  • Een cards across routine kan draaien om liefde voor een vijand of overspel.
  • Oil and water kan jaloezie of liefdesrivaliteit verbeelden.
  • Een bill switch, waarbij een briefje van € 10,- in een wit papiertje verandert, kan een tragisch verhaal vertellen over verlies of een komisch relaas worden over een financiële nachtmerrie.
Speel met verhalen

 Door jezelf uit te dagen om verhalen in je acts te verweven, open je een nieuwe creatieve dimensie. Je hoeft niet meteen een complete dramatische routine te ontwikkelen – begin klein. Voeg een mini-verhaaltje toe aan een bestaande truc en kijk wat het doet.

Soms pakt het niet uit zoals verwacht. Soms ontdek je iets briljants. Maar één ding is zeker: je zult er altijd ideeën aan overhouden die je acts versterken.

George Parker

 George Parker is professioneel illusionist/mentalist. Hij is sinds 2005 lid van de faculty van Jeff McBride’s Magic & Mystery School en trad vele malen in het Magic Castle op. George maakte vier one-man magische theatershows, is auteur van “Index-terity” , “Performing Magic with Impact”, de bestseller “Het Kleine Boek van de Creativiteit” en “Creatief Transformeren”. George Parker  deed vele duizenden shows in meer dan 35 landen.